Bycie liderem zespołu wiąże się z wielką odpowiedzialnością i wymaga specjalnych umiejętności. Już sama paca z ludźmi wymusza na nas posiadanie pewnych kompetencji. Wejście w rolę szefa jest tym bardziej trudne, jeśli chcemy osiągnąć dobre wyniki, cieszyć się autorytetem i szacunkiem pracowników.
Szczęśliwie w dzisiejszych czasach menedżerowie mają okazję korzystać z wielu szkoleń, na których mogą doskonalić swoje umiejętności. Nie są więc pozostawieni sami sobie, co wpływa pozytywnie na ich pracę oraz komfort ich podwładnych. Takie szkolenia organizowane są przez firmy, które podnoszą kompetencję swoich pracowników, można także zdobywać wiedzę we własnym zakresie, korzystając z książek czy źródeł internetowych, których dookoła nas nie brakuje.
Jednym z pytań, jakie zadaje sobie lider zespołu, jest to, jak motywować pracowników do pracy. Pierwszą odpowiedzią, jaka nam od razu przychodzi do głowy, są pieniądze. Jest to oczywiście prawda — gratyfikacja finansowa sprzyja motywacji i pozwala docenić pracownika, nie jest to jednak jedyna droga. Z pewnością też nie jest to sposób, jaki z kolei doceni nasz przełożony, który na zarządzanie zespołem przeznacza określoną pulę finansową i nie przewiduje zwiększenia budżetu. Wówczas musimy sobie radzić innymi sposobami.
Także, jeśli to my jesteśmy właścicielami firmy i zatrudniamy pracowników, będziemy szukać optymalnego rozwiązania, pomiędzy wynagrodzeniem adekwatnym do stanowiska i utrzymaniem zaangażowania pracowników na określonym poziomie.
Jedną z zasadniczych kwestii w tej materii jest zaangażowanie pracownika w wykonywane zajęcie. Pracownik, który mechanicznie wykonuje czynności, nie widząc ich sensu, ani tym bardziej efektów swojej pracy nigdy nie będzie odpowiednio zmotywowany. Dlatego tak ważne jest, aby osoba, otrzymująca dane zadanie wiedziała, jaki jest cel jego wykonania, czyli, innymi słowy, zdawała sobie sprawę z celowości swojej pracy. Możemy przedstawić to w dwóch wersjach. Pierwsza to wskazanie co się stanie, kiedy zadanie zostanie poprawnie wykonane (zadowolony klient, terminowa realizacja zamówienia itp.), druga, jakie będą skutki niewykonania tego zadania (opóźnienie w realizacji zamówienia, przestój na produkcji itp.).
Kolejnym sposobem jest przekazanie pracownikowi odpowiedzialności za wykonanie zadania. Pracownik musi czuć, że jest odpowiedzialny za powodzenie operacji, co znacząco wpływa na jego ogólne poczucie sprawczości. Im bardziej odpowiedzialne zadania będziemy powierzać pracownikowi, tym bardziej będzie się on czuł doceniony, ważny i potrzebny. Stawianie przed podwładnym coraz to nowych wyzwań i powierzanie mu coraz to trudniejszych zadań będzie nie tylko rozwijać jego kompetencje, ale może też stać się źródłem satysfakcji.
Nikt nie chciałby przecież wykonywać w kółko tych samych czynności. Pracownik nie może czuć, że stoi w miejscu, bo prędzej czy później popadnie w rutynę i marazm. Oczywiście nie można też przesadzić w drugą stronę. Zarzucenie pracownika zbyt trudnymi zadaniami, przy jednoczesnym braku wsparcia i wysokich oczekiwaniach może skutecznie zniechęcić go do wykonywanej pracy. Dlatego tak ważne jest w przypadku lidera zespołu, aby dobrze poznał kompetencje swoich podwładnych, umiał wskazać ich mocne oraz słabe strony i wykorzystywał tę wiedzę w codziennym zarządzaniu zespołem.
Na pewno dobrą motywacją do pracy będą też wszelkiego rodzaju pochwały ustne lub pisemne. Dotyczy to tych wypowiadanych bezpośrednio do pracownika oraz tych publicznych w gronie innych pracowników. Takie docenienie pracownika może przynieść nieoczekiwane rezultaty.
Pracownik, który jest odpowiednio zmotywowany, bardziej angażuje się w wykonywane zajęcia, przykłada się do pracy, a jego efektywność wzrasta.
Należy też z pewnością unikać czynników demotywujących, a może być ich w pracy sporo.
Brak zaufania i szacunku do swojego przełożonego na pewno jest jednym z takich czynników. Przełożony, który sam nie przykłada się do zadań, wykorzystuje pracę innych ludzi, albo, co gorsza, przedstawia ją jako swoją własną, z pewnością nie sprzyja zaangażowaniu.
Niesprawiedliwość w ocenianiu podwładnych, faworyzowanie niektórych podwładnych to również czynniki, które mogą wpłynąć na spadek motywacji.
Częstym zjawiskiem zwłaszcza w dużych korporacjach jest poczucie braku sprawczości. Oznacza to, że pracownik, który na początku działa z zaangażowanie z czasem widzi, że jego starania przynoszą niewielkie rezultaty i że na niewiele rzeczy ma tak naprawdę wpływ. To również może przyczynić się do demotywacji takiej osoby.
